De almabtrieb (in sommige landen ook wel Alpabzug of Alpabfahrt genoend) is een jaarlijks terugkerend evenement in de Alpenregio’s. In september en soms begin oktober wordt het vee van de hoger gelegen almen feestelijk naar beneden begeleid.
In de zomer voedt het vee zich op hoog gelegen alpenweiden (almen in Oostenrijk, Zuid-Tirol en Duitsland, alpen in Zwitserland). Deze gewoonte staat bekend als transhumance. In Oostenrijk en Zuid-Tirol gaat het om ongeveer 500.000 stuks vee!
Hoewel er in de zomer vaak wel wat transport van vee is tussen de verschillende almen, is er in de herfst meestal één moment dat de boeren het vee naar beneden brengen. Als er in de zomer geen ongelukken op de alm zijn geweest, wordt in veel gebieden het vee uitbundig versierd en wordt de almabtrieb gevierd met muziek, feesten en dansevenementen. Bij aankomst in het dal worden in de viehscheid gezamenlijke kuddes van meerdere boeren gesorteerd en gaat elk dier terug naar de eigenaar.
Op veel plaatsen is de almabtrieb uitgegroeid tot een belangrijke toeristische attractie, met een openbaar festival en kraampjes langs het parcours.
Vooral de koeien worden rijkelijk versierd als ze terugkomen van de almen: de Leitkuh en de koeien die hen volgen, dragen kransen versierd met spreuken, heilige afbeeldingen en artistiek borduurwerk. De krans, traditioneel gemaakt van planten zoals alpenrozen of Latschenkiefer (een dennensoort), zou bescherming vanuit de Hemel bieden. Terwijl de koeiebellen dienen om boze geesten af te weren.
In Zwitserland heb je in het voorjaar ook een almauftrieb waarbij het vee feestelijk omhoog naar de alm gebracht wordt. In Oostenrijk en Zuid-Tirol wordt dat echter niet gevierd.
Almabtrieb in Zuid-Tirol
In Zuid-Tirol is de almabtrieb in Meransen bijzonder de moeite waard, net als de Schofschoad in het Schnalstal, de terugkeer van de Haflinger-paarden op de Ritten en de almabtrieb van de Seiseralm. De transhumance tussen het Ötztal (Noord-Tirol) en het Schnalstal (Zuid-Tirol) maakt zelfs deel uit van het immaterieel wereldcultuurerfgoed! Eeuwenlang legden herders en hun vee de 44 km lange route in een dag of twee af, waarbij delen van de route over over sneeuwvelden en rotsblokken lopen.
Mocht je in september in Zuid-Tirol op vakantie zijn, vraag dan bij de plaatselijke VVV wanneer de verschillende almabtriebs gepland zijn. En ga dan een keer kijken en mee feestvieren!